Dit portret is heel interessant. Het is een schuttersportret, dat zie je meteen. Al die mannen bijeen aan een grote tafel. Iedereen wil erop staan, er mooi op staan. Iedereen staat er op zijn paasbest op, mooi aangekleed, in goeden doen. Daar ging het om.
Maar er gebeurt nog iets heel bijzonders. Het is geschilderd op het moment dat een van de leden, de kapitein, de belangrijkste man dus, de aanvoerder, de commandant, kapitein Bakker, afscheid neemt, want hij wordt burgemeester van Amsterdam. Dit is geschilderd om dat te vieren.
Dat was voor de schutterij ook belangrijk, want dit was een van de vele schutterijen in Amsterdam en hun kapitein wordt burgemeester.
Dan ben je dus allemaal opeens vriendjes met de burgemeester. Dan gaat het goed met je, want je hebt een direct lijntje met de belangrijkste man in de stad.
Het was de tijd van de republiek, 17e eeuw. Nederland was een klein land, we woonden met 2 miljoen mensen hier.
Schutterijen en gildes waren de belangrijke groepen waar je eigenlijk kon laten zien dat je het goed deed in de samenleving, carrière maakte.
Je werd niet zomaar officier, luitenant of kapitein als je niet wat geld meenam of van een aanzienlijke familie kwam of een succesvol handelaar was. Maar die netwerken, dat is natuurlijk ook de essentie van netwerken stonden wel steeds open voor nieuwe mensen. Wel mondjesmaat. Niet in te grote groepen, dan werd het netwerk verstoord.
Dus je kon op een soort vaandrigniveau, op kadetniveau lager instromen en functies krijgen binnen de schutterij en dan kon je daarin carrière maken. Maar er werden ook politieke afspraken en carrièreafspraken gemaakt.
We weten van een aantal mensen op de groepsportretten, er is archiefonderzoek gedaan, in Amsterdam bij het stadsarchief, dat als je eenmaal vereeuwigd was op zo’n heel mooi groepsportret, dat het dan eigenlijk ook wel bijna altijd goed ging met je.
En dan geven die netwerken, die schilderijen, eigenlijk ook aan: het gaat goed, we hebben het goed geregeld, maak u geen zorgen, er wordt voor u gezorgd en wij nemen onze posities in.
We hebben niet de kennis om de symbolen meteen te duiden. Je moet het gaan uitleggen.
Maar voor de mensen van toen was dit een soort groepsfoto op LinkedIn, en je zag gelijk alle verbanden.
